کارتریج شیرآلات چیست؟
امروزه می بینیم استفاده از شیرهای اهرمی در منازل و اماکن عمومی، خصوصاً به منظور صرفه جویی در مصرف آب، بسیار رایج شده است. کارتریج شیرآلات یا مغزی شیر اهرمی به عنوان یکی از مهم‌ترین قسمت در این نوع شیرآلات است که وظیفه ی آن، قطع و وصل کردن آب، تنظیم فشار و دمای آب (میزان گرمی یا سردی آب) می باشد. در ذیل به شرح این وظایف می پردازیم.
وظایف کارتریج در شیرآلات
١.میزان آب سرد و گرم را مشخص می‌کند
در شیرآلات اهرمی با حرکت دادن اهرم به سمت چپ یا راست، دمای آب را تغییر می‌دهیم. در واقع تنظیم کنترل دمای آب توسط کارتریجی که در شیر قرار دارد، انجام میشود.
٢.جریان آب خروجی را کنترل می‌کند
تنظیم جریان خروجی آب از شیرآلات نیز از وظایف کارتریج است. اگر کارتریج بی کیفیت باشد یا دوام کمی داشته باشد، فشار آب خروجی کم خواهد شد.
٣. امکان حرکت روان اهرم شیرآلات را به ما می دهد
صفحات سرامیکی که بین کارتریج و کنترل اهرم قرار گرفته‌اند امکان حرکت بدون ساییدگی و روان اهرم را فراهم می‌آورند. اگر کارتریج کیفیت خوبی نداشته باشد، اهرم بعد از مدتی سفت میشود و شیر براحتی باز و بسته نمیگردد.
ساختار کارتریج ها
کارتریج سرامیکی شیرآلات از سه بخش بدنه یا محفظه، دسته و دیسک سرامیکی ساخته شده است. بدنه آن تمامی قسمت‌ها را در برمی‌گیرد، دسته کارتریج همان بخشی است که مسئولیت کنترل شدت آب را برعهده دارد و دیسک سرامیکی هم کنترل‌کننده دما یا سردی و گرمی آب می‌باشد. ساختار داخلی کارتریج شیر اهرمی به این صورت است که دسته از یک طرف به اهرم نصب شده بر روی شیر متصل است و از طرف دیگر به دیسک‌های سرامیکی متصل است. در این قسمت یک دیسک دیگر نیز موجود است که کارتریج را به بدنه شیر وصل کرده و آن را در جای خود محکم می‌کند. شما پس از حرکت دادن دسته اهرم به وسیله دسته، دیسک سرامیکی را حرکت می‌دهید. با حرکت کردن دیسک سرامیکی دریچه‌های آب باز یا بسته می‌شوند.
کارتریج شیر آب به دو دسته تک‌کاره و دوکاره تقسیم می‌شوند که در دسته تک‌کاره آن ما فقط آب سرد یا آب گرم داریم ولی در کارتریج‌های دوکاره همزمان هم می‌توانید از آب گرم و هم از آب سرد استفاده کنید. کارتریج‌های دوکاره دارای سه دریچه آب و کارتریج‌های تک کاره دارای دو دریچه آب می‌باشند. در کارتریج‌های دوکاره که استفاده از آن‌ها معمول‌تر است با حرکت دادن اهرم پس از حرکت دیسک سرامیکی آب از طریق دریچه‌ها به داخل شیر وارد میشود که این سه دریچه یکی برای آب سرد، آب گرم و دیگری برای خروجی آب است.
سایزهای متداول کارتریج
همچنین کارتریج‌های مختلف موجود در شیرهای اهرمی بر اساس سایز خود نسبت به یکدیگر متمایز می‌شوند. کارتریج یا مغزی شیر اهرمی در چهار نوع و سایز 25، 35، 40 و 45 طراحی و عرضه شده است. این وسیله هماهنگ با دیگر قطعات شیر اهرمی قرار می‌گیرد تا مناسب‌ترین عملکرد را هنگام استفاده ارائه کند. نکته مهمی که باید به آن توجه نمایید این است که سایز کارتریج با نوع شیرآلات ارتباطی ندارد.
علائم خرابی کارتریج
همان‌طور که اشاره کردیم یکی از مهم‌ترین قسمت‌های هر کدام از شیرآلات اهرمی و بهداشتی در کنار پرلاتور، کارتریج یا مغزی موجود در آن‌ها است. این قطعه به‌قدری اهمیت دارد که شکسته شدن، رسوب گرفتن یا هر مشکل دیگری برای آن منجر به کاهش کارایی یا حتی عدم کارایی شیر اهرمی خواهد شد.
خرابی مغزی شیرآلات اهرمی می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد،در ذیل به تعدادی از این موارد اشاره می کنیم:
- هرز شدن اهرم شیر
- مسدود شدن یا کم شدن فشار آب نسبت به گذشته
- چکه کردن آب
- سفتی اهرم شیر
- گرم و سرد نکردن آب با تغییر جهت اهرم
نحوه پیشگیری از خرابی کارتریج
عمده علت این خرابی‌ها آهک بستن و ورود آن به داخل کارتریج است. در برخی موارد نیز ورود سنگ و مصالح به داخل کارتریج باعث خرابی آن میشود. البته گاهی اوقات علت خرابی کارتریج شیر اهرمی، وارد کردن فشار بیش از حد به اهرم شیر است، بطوریکه این فشار از طریق ساقه کارتریج به کارتریج وارد میشود که در نهایت می‌تواند موجب خرابی آن گردد. حال برای جلوگیری از بروز این مشکلات می‌توانید در اولین مرحله از فیلترها استفاده کنید. فیلترها باعث می‌شوند تا در قسمت شیر، رسوب و آهک کمتری داشته باشیم و همین امر باعث طولانی‌تر شدن عمر شیر ما خواهد شد. همچنین توصیه ما استفاده صحیح و عدم فشارآوردن به دسته اهرم شیر است.
