بلوک سیمانی ، یکی از مصالح کاربردی در ساخت و سازها می باشد . بلوک های سیمانی به قطعاتی اطلاق می شود که در اندازه ها و ابعاد مختلف ساخته می شوند و با توجه به نوع کاربری آنها از مصالح متفاوت استفاده می کنند . و با توجه به شرایط عمومی کشور ما ، استفاده از این مصالح متداول می باشد .

مصالح کاربردی در بلوک سیمانی :

اجزای اصلی تشکیل دهنده بلوک های بتنی عموماً عبارت است از :

1. سیمان پرتلند
2. مصالح سنگی ( مخلوط شن و ماسه شسته )
3. آب

مواد تشکیل دهنده بتن بر اساس میزان تعیین شده برای مقاومت مورد نظر ، باید به دقت کامل بر حسب وزن و حجم پیمانه شود .

پس از اندازه گیری دقیق ، مصالح به خوبی با یکدیگر مخلوط شده و سپس قالب گیری می شوند . در مرحله آخر عمل آوری و محافظت از بتن در برابر اثرات نامطلوب محیطی ( مانند : گرما و تابش آفتاب ) ، بارندگی ، سرما و یخبندان انجام می گیرد .

انواع بلوک های سیمانی  :

از نظر وزن مخصوص به سه گروه تقسیم می شوند :

1. سنگین
2. نیمه سبک
3. سبک

هرچه وزن مخصوص بلوک های سیمانی افزایش یابد ، تاب فشاری آنها نیز افزایش خواهد یافت .

مقاومت فشاری بلوک سیمانی توخالی غیر باربر نباید کمتر از 40 و غیر باربر نباید کمتر از 60  کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد .

بلوک های سنگین از نظر ابعاد نسبت به بلوک های سبک بزرگتر بوده و ضخامت آنها نیز بیشتر است . کاربرد آنها در سازه های بنایی یا ساخت دیوارهای محوطه می باشد .

کاربرد بلوک های سبک در سقف های تیرچه بلوک می باشد .

بلوک سیمانی معمولاً به صورت توپر یا مجوف ( تو خالی ) ساخته می شوند . بلوک های توخالی دارای حفره های سراسری هستند. مانند بلوک های دو سوراخه ، سه سوراخه و ….

باید در نظر داشت که :

• حجم فضای خالی نباید از 50 درصد کل حجم بلوک بیشتر باشد .
• مجموع اندازه قسمت های خالی بلوک از 3/2 طول در همان جهت بیشر نباشد .
• ضخامت جداره ها در بلوک ها نباید کمتر از 4 سانتی متر باشد .
• بلوک سیمانی تو خالی و سنگین و ساده باید مستطیل شکل و کاملاً سالم و بدون عیب باشد .
• سطوح آنها نیز باید طوری باشد که هنگام اندودکاری ، چسبندگی کافی با آن ایجاد نماید .

کاربرد بلوک سیمانی :

1. دیوار چینی حیاط
2. دیوار چینی ساختمان
3. سقف های تیرچه بتنی

هنگامیکه دیوار به منظور تقسیم و جداسازی فضا و یا جلوگیری از عواملی غیر از تحمل فشار و نیرو ساخته شود ، تماماً از بلوک های مجوف استفاده می شود . ولی اگر در بعضی از قسمت های ساختمان احتیاج به دیوار  باربر باشد ، در موقع چیدن آنها حفره های بلوک ها را از بتن پر می کنند و گاهی نیز برای مقاومت بیشتر از میلگرد فولادی استفاده می شود

ملات مورد استفاده برای بلوک سیمانی :

ملات مصرفی برای بلوک سیمانی معمولاً ملات ماسه سیمان 5 : 1 است و باید کاملا در سطح پربستر زیرین ، و همچنین روی جداره های قائم بلوک پخش گردد .

 ملات در زمان بنایی پخش گردد . در غیر این صورت قبل از قرار گرفتن بلوک سیمانی سخت می شود .

اصول استفاده از بلوک سیمانی در ساختمان :

1.    خیساندن بلوک :

بلوک باید قبل از نصب تمیز شده و کاملاً به وسیله آب خیسانده شود و در حین کار نیز مرطوب نگاه داشته شود. این کار باعث می شود تا آب ملات توسط بلوک جذب نشده و ملات چسبندگی خود را از دست ندهد

2.    ملات گذاری :

هنگام ساخت دیوار تقسیم ، ملات فقط روی جدارهای خارجی به صورت دو نوار جدا از هم پخش می شود . در این حالت دیوار به عنوان یک عایق خوب حرارتی و صوتی عمل می کند .

اگر دیوار باربر و یا دیوار نما باشد ، ملات را روی کلیه سطوح ملات خور بلوک سیمانی ( اعم از جداره های داخلی و خارجی ) پخش می کنند .

3.    موارد مربوط به بندهای افقی و قائم :

شاقولی بودن دیوار ، شمشه و تراز ، ریسمانی کردن کار ، شرایط محیطی و نگهداری از دیوار و بند کشی در مورد دیوار بنایی با بلوک سیمانی مانند با آجر است .

4.    عرض دیوار :

دیوار بلوک بتنی باید با بلوک هایی اجرا شود که عرض آنها مساوی دیوار باشد . ( مانند : دیوار 20 سانتی متری باید با بلوک های 20 سانتی متری ساخته شود )

5.    باید از خرد کردن و قطعه کردن بلوک پرهیز شود :

زیرا در این صورت بر اثر ضربه ای که برای خرد کردن زده می شود ، کلیه قسمت های بلوک ترک خورده و مقاومت خود را از دست می دهد .

6.    بلوک چینی :

برای بلوک چینی باید انتهای و گوشه دیوار ، قبل از قسمت های میانی چیده شود . به طوری که همیشه 4 تا 5 رج قسمت انتهایی بالاتر از رج های میانی باشد . برای چیدن افقی رج های میانی از تراز رج های کناری استفاده می شود .

عمل بلوک چینی باید به طور یکنواخت انجام گیرد به طوری که در هر زمان هیچ قسمتی از یک دیوار بیش از 5 ردیف بلوک از قسمت های دیگر آن بالاتر نباشد .

7.    تقاطع دیوارها :

دیوارهای باربر بلوک بتنی به جز در گوشه ها ، در بقیه تقاطع ها قفل و بست نخواهد داشت . به جای قفل و بست برای جذب نیروهای افقی از تسمه های فلزی به ضخامت 5 میلی متر در طول 70 سانتی متر و خم 90 درجه در انتهای دو سر تسمه به طول 5 سانتی متر استفاده می شود . بهتر است حداقل در هر 120 سانتی متر ارتفاع دیوار ، یک اتصال در نظر گرفته شود . این تسمه ها که در ضخامت ملات گذاری قرار می گیرند ، چسبندگی دیوارهای باربر متقاطع را افزایش می دهند .

در دیوار های غیر باربر ، نوارهای توری فلزی مقاوم در برابر زنگ زدگی به طور یک در میان به جای تسمه فلزی استفاده می شود .